Τον καρκίνο του θυρεοειδούς μυρίζοντας απλώς δείγματα ούρων αντιλαμβάνεται ένας γερμανικός ποιμενικός σκύλος (κοινώς λυκόσκυλο) ονόματι Φράνκι.
Μάλιστα, οι διαγνώσεις της μύτης του Φράνκι πλησιάζουν σε ακρίβεια τις συμβατικές εργαστηριακές εξετάσεις όπως είναι η βιοψία λεπτής βελόνας, μια επεμβατική εξέταση κατά την οποία λαμβάνεται μικρή ποσότητα ιστού από το θυρεοειδή αδένα στο λαιμό.
Τον σκύλο αξιοποιεί η ερευνητική ομάδα του Ντόναλντ Μπόντενερ στο Πανεπιστήμιο του Άρκανσο των ΗΠΑ. Σύμφωνα με όσα δήλωσε οΜπόντενερ στο ετήσιο συνέδριο της αμερικανικής Εταιρείας Ενδοκρινολογίας στο Σαν Ντιέγκο “οι εκπαιδευμένοι σκύλοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνται από γιατρούς για την ανίχνευση του καρκίνου του θυρεοειδή σε πρώιμο στάδιο, καθώς και για την αποφυγή αχρείαστων χειρουργικών επεμβάσεων”.
Παρότι, η πρόσληψη σκύλων στα νοσοκομεία θα πρέπει να θεωρείται ως απίθανη προοπτική (στην Ελλάδα τα κονδύλια δεν θα έφταναν ούτε για τις σκυλοκροκέτες), οι σκύλοι θα μπορούσαν να συμβάλλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη διαγνωστικών συστημάτων «ηλεκτρονικής μύτης» τα οποία θα αντιλαμβάνονται τα ίδια μόρια που συλλαμβάνουν με την όσφρησή τους και οι ίδιοι.
Η εκδήλωση καρκίνου συνοδεύεται από την απελευθέρωση χημικών ενώσεων όπως τα παράγωγα των αλκανίων και του βενζολίου.
—Εκπαιδεύοντας τον Φράνκι
Σε πρώτη φάση, το λυκόσκυλο εκπαιδεύτηκε να αναγνωρίζει την οσμή του καρκίνου σε ούρα ασθενών που είχαν ήδη διαγνωστεί. Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης, κλήθηκε να μυρίσει δείγματα από 34 άτομα που είχαν προσέλθει στο νοσοκομείο για βιοψία σε όζους (ογκίδια) του θυρεοειδή.
Όταν ανίχνευε την οσμή του καρκίνου, ο Φράνκι ήταν εκπαιδευμένος να κάθεται δίπλα στο δείγμα, ενώ όταν τα ούρα ήταν καθαρά ο σκύλος απομακρυνόταν.
Για να αποφευχθεί οποιαδήποτε προδιάθεση των αποτελεσμάτων της διάγνωσης ούτε ο σκύλος ούτε ο εκπαιδευτής γνώριζαν ποιοι από τους εξεταζόμενους πράγματι έπασχαν από καρκίνο.
Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι ο Φράνκι “μύρισε” σωστά τις 30 από τις 34 περιπτώσεις.
Η ευαισθησία του Φράνκι, δηλαδή το ποσοστό των θετικών δειγμάτων που αναγνωρίστηκαν ως θετικά, έφτανε το 86,7%, ενώ η ειδικότητα της εξέτασης, δηλαδή το ποσοστό των αρνητικών δειγμάτων που αναγνωρίστηκαν ως αρνητικά, ήταν ακόμα μεγαλύτερη στο 89,5%.
Σκυλιά έχουν χρησιμοποιηθεί και σε διαγνώσεις καρκίνων άλλου είδους όπως στον πνεύμονα και το στήθος. Συνήθως, αξιοποιούνται σκυλιά με ήδη εκπαιδευμένη “μύτη”, για παράδειγμα στην ανακάλυψη εκρηκτικών ουσιών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σκύλοι έχουν τουλάχιστον δέκα φορές περισσότερους οσφρητικούς υποδοχείς από τον άνθρωπο.